Technologie wykorzystujące odnawialne źródła energii, takie jak fotowoltaika, podlegają wpływowi różnych czynników, takich jak warunki pogodowe, rytm dnia i nocy oraz zmiany sezonowe, które wpływają na ilość energii elektrycznej wyprodukowanej przez panele fotowoltaiczne. Te różnice powodują, że generowanie energii elektrycznej z paneli fotowoltaicznych może czasami znacząco przewyższać zapotrzebowanie, tworząc nadmiar energii. Ten nadmiar energii może być przechowywany do późniejszego wykorzystania w okresach niższej produkcji, na przykład zimą, lub gdy sam proces produkcji jest wstrzymany, na przykład nocą. Jednak co zrobić z nadmiarem energii w momencie jego powstania? Gdzie może być magazynowany i skąd można go pobierać w razie potrzeby?
Nadmiar energii z paneli słonecznych – kiedy powstaje?
Nadmiar energii z fotowoltaiki często wynika z nieproporcjonalnego do ilości energii elektrycznej zapotrzebowania na energię elektryczną doboru mocy tych instalacji. Do takich sytuacji przyczyniają się różne czynniki. Przede wszystkim, może to być wynik braku wiedzy lub świadomego wprowadzania klienta w błąd przez sprzedawców, którzy nie przeprowadzają dokładnej analizy zużycia energii i nie dostosowują mocy instalacji fotowoltaicznej do rzeczywistych potrzeb użytkownika.
Odpowiednio zaprojektowany system fotowoltaiczny powinien niemal w pełni zaspokajać zapotrzebowanie na energię elektryczną, choć jego wydajność zmienia się w zależności od warunków nasłonecznienia. W okresach większego nasłonecznienia, szczególnie latem, produkcja energii jest wyższa niż potrzeby, generując nadwyżki. Natomiast zimą, gdy dni są krótsze, oraz w nocy, kiedy panele nie produkują energii, produkcja spada, co skłania do korzystania z wcześniej zgromadzonych nadwyżek.
Co dzieje się z dodatkową energią z instalacji PV?
Nadwyżka energii elektrycznej wyprodukowanej przez panele fotowoltaiczne może być magazynowana na dwa główne sposoby: poprzez przekazanie jej do publicznej sieci energetycznej lub przechowywanie w lokalnym magazynie energii, który jest zintegrowany z instalacją fotowoltaiczną. W zależności od metody magazynowania i rodzaju połączenia z siecią energetyczną, rozróżnia się instalacje fotowoltaiczne podłączone do sieci (on-grid) oraz niepodłączone do sieci (off-grid).
Nadwyżka energii elektrycznej w instalacjach podłączonych do sieci (on-grid)
Instalacje fotowoltaiczne typu on-grid są zintegrowane z siecią energetyczną, co umożliwia przekazywanie do niej nadwyżek wyprodukowanej energii elektrycznej. Dzięki umowie prosumenckiej, użytkownik – prosument – ma prawo do odebrania tej nadwyżki z sieci w późniejszym czasie, gdy zachodzi taka potrzeba, lecz musi to zrobić przed końcem okresu rozliczeniowego Jeśli prosument nie skorzysta z tej możliwości w wyznaczonym czasie, przekazana energia przepada bez możliwości uzyskania rekompensaty finansowej.
Nadwyżka energii elektrycznej w instalacjach niepodłączonych do sieci (off-grid)
Instalacje fotowoltaiczne off-grid nie są połączone z publiczną siecią energetyczną, dlatego nadwyżki wyprodukowanej energii wymagają innej formy magazynowania. W takich systemach wykorzystuje się magazyny energii, które są bezpośrednio połączone z instalacją fotowoltaiczną, umożliwiając przechowywanie nadmiaru energii z fotowoltaiki. Gdy panele fotowoltaiczne nie generują energii, na przykład w nocy, zgromadzona energia z paneli fotowoltaicznych może zostać wykorzystana. To rozwiązanie pozwala na pełne wykorzystanie wyprodukowanej energii, bez ryzyka jej utraty, co zapewnia możliwość osiągnięcia pełnej niezależności energetycznej dzięki zastosowaniu magazynów energii.
Dodatkowy prąd produkowany przez system fotowoltaiczny w instalacji hybrydowej
Instalacja hybrydowa stanowi kompromisowe rozwiązanie między systemami on-grid (podłączonymi do sieci elektrycznej), a off-grid (niepodłączonymi do sieci). Taka instalacja jest połączona z siecią elektroenergetyczną, ale jednocześnie dysponuje własnym magazynem energii. Gdy instalacja fotowoltaiczna produkuje nadwyżkę energii, najpierw jest ona kierowana do magazynu energii. Gdy magazyn zostanie całkowicie zapełniony, nadmiar energii przekazywany jest do publicznej sieci energetycznej. W sytuacji, gdy pojawia się zapotrzebowanie na energię, system najpierw wykorzystuje zgromadzoną energię z magazynu, a dopiero po jej wyczerpaniu zaczyna pobierać energię z sieci.
Systemy rozliczeń – Fotowoltaika
System opustów
System rozliczeń za nadwyżki energii, znany jako system opustów, dotyczy prosumentów, którzy zgłosili przyłączenie swojej instalacji fotowoltaicznej do sieci przed 31 marca 2022 roku. W ramach tego systemu, nadwyżka energii elektrycznej przekazana do sieci może być wykorzystana przez prosumenta w ciągu 12 miesięcy od momentu jej przesłania. Po upływie tego okresu niewykorzystana energia przepada. Ponadto, system opustów nie pozwala na wykorzystanie 100% przekazanej energii. Dla instalacji fotowoltaicznych o mocy do 10 kW możliwe jest odzyskanie 80% przesłanej energii (0,8 kWh za każdą 1 kWh przekazanej do sieci), natomiast dla instalacji o mocy powyżej 10 kW – 70% (0,7 kWh za każdą 1 kWh).
System net-billingu
Od 1 kwietnia 2022 roku wprowadzone zostają nowe zasady rozliczania energii wprowadzanej do sieci, oparte na systemie net-billingu. W tym systemie rozliczeniowym priorytetem jest wartość energii, a nie jej ilość. Oznacza to, że nadwyżka energii z fotowoltaiki przekazana do sieci będzie wyceniana według średniej ceny energii na rynku hurtowym w danym miesiącu. Środki uzyskane ze sprzedaży energii będą przekazywane na specjalne konto, zwanym depozytem prosumenckim. Przy korzystaniu z energii elektrycznej z sieci, wartość pobranej energii będzie odliczana od zgromadzonych środków na depozycie prosumenckim, zgodnie z cennikiem dostawcy prądu, co motywuje do większego wykorzystywania nadmiaru energii z fotowoltaiki. Podobnie jak w przypadku systemu opustów, okres rozliczeniowy w systemie net-billingu również trwa 12 miesięcy.
Jak maksymalnie wykorzystać nadwyżkę wytworzoną przez panele fotowoltaiczne?
Zwiększ autokonsumpcję energii fotowoltaicznej
Autokonsumpcja odnosi się do bezpośredniego wykorzystania energii elektrycznej wygenerowanej przez fotowoltaikę na potrzeby domowe. Typowo, tylko około 30% wyprodukowanej energii jest wykorzystywane w ten sposób, głównie z powodu różnic w rytmie dobowym produkcji i konsumpcji energii. W ciągu dnia, zwłaszcza w godzinach popołudniowych, kiedy produkcja energii jest największa z powodu intensywnego nasłonecznienia, zapotrzebowanie na energię elektryczną w gospodarstwie domowym jest najmniejsze. Zużycie wzrasta w późniejszych godzinach popołudniowych, około 16-17, gdy produkcja energii maleje. Zmiany te stają się szczególnie istotne z wprowadzeniem systemu net-billingu, podkreślając znaczenie optymalnego zarządzania domowym zapotrzebowaniem na energię.
Aby zwiększyć autokonsumpcję, szczególnie w okresach szczytowej produkcji energii, można:
- Ustawić urządzenia takie jak pralki czy zmywarki, aby włączały się w czasie największej produkcji energii, korzystając z funkcji startu opóźnionego.
- Wykonywać prace domowe wymagające większego zużycia energii, jak pranie czy gotowanie, w ciągu dnia w weekendy.
- Instalować systemy ogrzewania, podgrzewania wody i chłodzenia, które wykorzystują energię z fotowoltaiki, takie jak pompy ciepła, co może podnieść autokonsumpcję nawet do 60%.
Magazyn energii
Dodatkowo, aby nie marnować nadwyżek energii, warto rozważyć instalację magazynu energii. Pozwala on na przechowywanie nadmiaru energii wyprodukowanej w ciągu dnia, aby wykorzystać ją w momencie, gdy fotowoltaika nie produkuje energii, co ma kluczowe znaczenie dla efektywnego zarządzania energią z paneli fotowoltaicznych. Magazyny energii zapewniają niezależność energetyczną, bezpieczeństwo i samowystarczalność.
Wykorzystanie energii wyprodukowanej z fotowoltaiki z pomocą inteligentnych systemów
Wzrost zainteresowania inteligentnym wykorzystaniem autokonsumpcji wśród posiadaczy mikroinstalacji prosumenckich jest zauważalny, szczególnie w świetle przejścia z systemu opustów na system net-billingu. W nowym modelu, optymalizacja bezpośredniego zużycia energii odgrywa istotną rolę w zapewnieniu rentowności instalacji PV. Manualne zarządzanie zużyciem energii może okazać się niewystarczające, co prowadzi do rozwoju inteligentnych systemów zarządzania konsumpcją energii, które lepiej odpowiadają na potrzeby użytkowników.
Te zaawansowane urządzenia i aplikacje mogą monitorować przepływ energii i automatycznie aktywować określone urządzenia, takie jak grzałki wody, klimatyzatory czy pompy ciepła, gdy wykryją nadwyżki produkcji. Dzięki temu użytkownicy są zwolnieni z potrzeby manualnej interwencji, ponieważ systemy automatycznie regulują zużycie energii.
Produkcja takich inteligentnych rozwiązań jest już realizowana przez firmy specjalizujące się w produkcji falowników, jak Fronius, a także inne przedsiębiorstwa np. Hewalex. Ponadto, istnieje możliwość uzyskania wsparcia finansowego z funduszy publicznych na wdrożenie tych systemów w gospodarstwach domowych, co sugerują zapowiedzi przedstawicieli rządu dotyczące programu Mój Prąd.
FAQ: Odpowiadamy na najczęściej zadawane pytania
Czy mogę całkowicie uniezależnić się od dostawcy energii elektrycznej?
Jakie są korzyści z instalacji magazynu energii?
Czy istnieją ograniczenia dotyczące ilości energii, którą mogę przechować w magazynie energii?
Czy każda instalacja może zostać rozbudowana o magazyn energii?
Czy mogę otrzymać dotację na inteligentne systemy zarządzania energią?
Jak długo może trwać okres rozliczeniowy w systemie net-billingu?
Czy znaleźliście już idealny sposób na wykorzystanie nadwyżki energii z Waszej instalacji fotowoltaicznej, czy może nadal szukacie inspiracji? Podzielcie się swoimi doświadczeniami i pomysłami w komentarzach poniżej. Czy są jakieś konkretne rozwiązania, o których wspomnieliśmy w artykule, które chcielibyście wypróbować, czy może macie swoje własne, sprawdzone metody? Zachęcamy do aktywnego dzielenia się wiedzą i doświadczeniami, abyśmy mogli razem odkrywać nowe, praktyczne sposoby na maksymalne wykorzystanie energii słonecznej.
Jeśli potrzebujecie profesjonalnej konsultacji dotyczącej instalacji fotowoltaicznej na Waszym terenie, zachęcamy do kontaktu z nami pod numerem +48 518 618 058 lub wypełnienia prostego formularza, który znajdziesz klikając tutaj.
Aby sprawdzić, gdzie się znajdujemy, wystarczy kliknąć tutaj, a zostaniesz przeniesiony na mapę, gdzie znajdziesz dokładny adres i wskazówki dojazdu. Zapraszamy również do sprawdzenia naszego fanpage.
Najwięcej realizacji instalacji fotowoltaicznych, magazynów energii i pomp ciepła mamy w: Mikołów, Orzesze, Łaziska, Wyry, Ornontowice, Paniówki, Chudów, Katowice, Tychy, Ruda Śląska, Lędziny, Żory, Bieruń, Chorzów, Rybnik, Istebna, Wisła, Żywiec, Będzin, Kobiór, Sosnowiec, Gliwice, Zabrze, Bytom, Siemianowice Śląskie, Mysłowice, Częstochowa, Jastrzębie-Zdrój, Pszczyna i nie tylko…
